Renk Körlüğü Nedir?
Günümüzde, renk körlüğü olarak adlandırılan ve pigment moleküllerinin yetersiz veya hiç bulunmaması durumunda meydana gelen bu hastalık birçok insanda görülebilmektedir. Bu yazımızda renk körlüğünün tanımını ve renk körlüğüne dair bilinmesi gereken tüm detayları sizlerle paylaşacağız.
İçindekiler:
- Renk Körlüğüne Genel Bakış
- Renk Körlüğü Türleri
- Renk Körlüğü Kimlerde Görülür?
- Renk Körlüğü Tedavisi
- Renk Körlüğü Testi
Renk Körlüğüne Genel Bakış
Kişinin görme merkezinde yer alan bir pigment molekülü olması gerektiğinden azsa ya da hiç yoksa, bu durum renk körlüğüne yol açar. Kişi, birtakım renkleri ayırt edemez. Renk körlüğünde kırmızı, yeşil ve mavi renklerden bir veya birkaçı ayırt edilemez, kişi bu renklere duyarsızlık gösterir. Kırmızı ve yeşil rengi ayırt edemeyen bir bilim adamı olan John Dalton’ın renk körlüğü adı altında, 1794 yılında “Renk Görme ile İlgili Olağandışı Gerçekler” isimli makalesinde ilk defa renk körlüğü ifadesi yer almıştır. Günümüze de renk körlüğü adı altında ulaşmıştır.
Renk Körlüğü Türleri
Akromatopsi: Yalnızca siyah ve beyaz renkleri ayırabilen kişilerdir. Onlar için dünyada var olan her şey gri renkten ibarettir.
Protanopi: Kırmızı renge duyarsızlık gösterir.
Deuteranopi: Yeşil renge duyarsızlık gösterir.
Tritanopya: Mavi, mor ve sarı renge duyarsızlık olarak belirtilir.
Renk Körlüğü Belirtileri
Renk körlüğü yaşayan kişiler, renkleri ayırt edememelerine rağmen, şaşırtıcı derecede diğerler insanlara göre keskin bir görüş kapasitesi taşırlar.
Kıyafet kombini yaptığınız durumlarda, trafik lambalarında, günlük yaşantınızda karşı karşıya geldiğiniz birçok durum renk körlüğüne sahip olup olmadığınızın sinyalini size verecektir. Böyle bir durum yaşandığında genel olarak erken yaşlarda tespit edilebilmektedir. Yapılan testler ile birlikte duyarsızlık gösterdiğiniz renklerin tespiti sağlanabilmektedir.
Renk Körlüğü Kimlerde Görülür?
Kalıtsal birtakım temel faktörlere baktığımızda, insanlarda 22 çift homolog kromozom ve bir çift farklı kromozom yer alır. Renk körlüğü ise X kromozomundan kaynaklanan bir sorundur. Cinsiyet açısından, kadınlar taşıyıcılık gösterir. Bu durum X kromozomunda yer alan çekingen mutasyondan kaynaklanır.
Erkekler XY
Kadınlar XX
Aşağıda yer alan erkek ve kızlarda renk körlüğünün oluşma oranları ile ilgili basit bir çizelgeye ile durumu dava iyi kavrayabilirsiniz.
Sağlıklı Anne / Ana Taşıyıcı-Hasta Anne
Sağlıklı Oğul (% 100) Sağlıklı Oğul (% 50) / Hasta Çocuk (% 50) Hasta Çocuk (% 100)
Sağlıklı Oğul (% 100) Sağlıklı Oğul (% 50) / Hasta Çocuk (% 50) Hasta Çocuk (% 100)
Renk körlüğüne sahip olacak kişi, renk körlüğünden etkilenmiş taşıyıcı ya da hasta anne ve babaya sahip olması gerekir.
Sağlıklı Anne / Ana Taşıyıcı-Hasta anne
Sağlıklı Kız (% 100) Sağlıklı Kızı (% 50) / Taşıyıcı Kızı (% 50) Taşıyıcı Kızı (% 100)
Taşıyıcı Kızı (% 100) / Taşıyıcı Kızı (% 50)
Hasta Kızı (% 50)
Hasta Kızı (% 100)
Renk Körlüğü Tedavisi
Renk körlüğünün bilinen bir ilaç tedavisi veya cerrahi işlem gerektiren tedavisi bulunmamaktadır. Üretilen özel lensler çok fazla olmasa bile bir dereceye kadar yardımcı olabilmektedir. Ancak umutsuzluğa asla kapılmamalı, her geçen gün gelişen teknoloji ile birçok yenilikle karşılaştığınızı unutmamalısınız.
Günümüzde teknolojinin geldiği nokta sayesinde, bu dertten yakınan insanların çabaları ile artık alternatif çözümler ortaya çıktı. Örnek olarak; aslında renklerin sesini duyabilirsiniz. Nasıl diye soracak olursanız; Neil Harbisson dünyayı gri gören kişiler arasındadır. Neil Harbisson’ın 2003 yılında bilgisayar uzmanı Adam Montandon ile giriştiği proje sayesinde elektronik bir gözlük icat ettiler. Yarattıkları bu gözlük, renk frekansını tespit ederek kafanın arkasına yerleştirilen bir çipe gönderiyor ve bu proje bu hastalıktan yakınan kişilerin renklerin sesini duymasını sağlıyor. Harbisson, bu gözlüğü kullanarak renklerin frekanslarından çok daha fazla şeyi algıladığını ve bu sayede duyularının gelişim gösterdiğini dile getirmiştir.
Renk Körlüğü Testi
Renk körlüğü testlerine online olarak sanal ortamdan, akıllı telefonlarınızdan veya bilgisayarlarınız aracılığıyla kolaylıkla ulaşabiliyorsunuz. Birçok uygulama ile kendinizi test edebilirsiniz ancak unutulmamalıdır ki, en iyi sonucu ve yönlendirmeyi göz doktorunuz yapacaktır.
